AOC Dolnego Rodanu – Kolebka „Domaines”, a nie „Châteaux”

HISTORIA

Apelacja Côtes-du-Rhône, utworzona dekretem z 1937 roku, obejmuje 44 000 hektarów na terenie sześciu departamentów (Rodan, Loara, Vaucluse, Drôme, Ardèche i Gard).

Winorośl uprawiano tu już w czasach galijskich i rzymskich, ale aż do XVI wieku wina te były w niekorzystnej pozycji w porównaniu do win burgundzkich z powodów geograficznych i politycznych. Między XIV a XVI wiekiem region ten był pod wpływem księstwa Burgundii, które kontrolowało jedyną wówczas lokalną drogę transportową – wody rzeki Saôny. W dążeniu do zapewnienia wyłączności swoim winom na rynkach takich jak Paryż czy Londyn, Burgundia zakazała transportu win z Côtes-du-Rhône, hamując tym samym ich popularność na dworach.

W XIX wieku Côtes du Rhône zaczęło być znane w całej Francji, ale dopiero w drugiej połowie XX wieku osiągnęło prestiż, jaki ma dziś – prestiż ten rozwijał się równolegle z rosnącą popularnością szczepu Syrah, który właśnie tutaj osiąga jedne z najlepszych ekspresji na świecie.

Rewolucja Francuska zwyciężyła na tych terenach, dlatego częściej spotyka się tu „Domaines” niż „Châteaux” – z wyjątkiem Châteauneuf-du-Pape, gdzie przetrwały posiadłości istniejące jeszcze przed Rewolucją.

Apelacja Côtes du Rhône-Villages posiada surowsze zasady produkcji niż Côtes du Rhône.

Południowy charakter win widać na pierwszy rzut oka i potwierdza się on w nosie – słońce objawia się w aromatach. Region produkuje głównie czerwone wina, a aromaty zawarte w gronach odzwierciedlają otaczający terroir. Nic dziwnego, że winnice położone w pobliżu garrigue lub leśnych zagajników rozwijają w winie aromaty dzikich ziół i roślin rosnących w ich otoczeniu. Kuszące zapachy zdradzają terroir tam, gdzie nikt się go nie spodziewa. Słońce również wyczuwa się w nosie – poprzez ekspresję, z jaką wina uwalniają swoje aromaty. Różowe Tavel to idealny przykład południowego, ekspresyjnego rosé: jego aromaty to ciepło, czerwone owoce, takie jak truskawki i wiśnie.

KLIMAT

Południowy Rodan prezentuje klimat śródziemnomorski z około 2700 godzinami słońca rocznie i opadami na poziomie 650–700 mm. Ciepło północnych części doliny sprawia, że preferuje się tu odmiany winorośli o krótkim cyklu dojrzewania, takie jak Syrah. Natomiast w bardziej gorącym południu sprzyja się późno dojrzewającej odmianie Grenache. Występują tu dwa typy wiatru: południowy, który często przynosi chmury i deszcz (rzadki sirocco z południa może przywieźć gorące powietrze i piasek z Sahary), oraz północny – Mistral, który wieje na południe od Valence i nabiera siły, przemierzając doliny. Nawet w Côte-Rôtie opracowano specjalny system formowania winorośli, by lepiej znosiły ten wiatr. Na południu do uprawy Grenache stosuje się formowanie krzewów w kształcie kielicha.

GLEBY

Geologia regionu jest bardzo zróżnicowana – na przykład w Châteauneuf-du-Pape znajdują się słynne otoczaki, które widać na wszystkich zdjęciach, ale można tam też znaleźć gleby wapienne i piaszczyste. Północna część Doliny Rodanu to kraina wielkich win o precyzyjnie zdefiniowanych granicach geograficznych (jak niezwykły amfiteatr Cornas czy imponujące wzgórze Hermitage). Pod względem produkcji, nawet największe wina południa – Châteauneuf-du-Pape, Gigondas, Vacqueyras, Tavel, Lirac – nie mogą dorównać jednorodnością swoim północnym odpowiednikom. Nie przeszkadza to jednak południowej części Rodanu produkować wielkich win w przystępnych cenach. Warto też zwrócić uwagę na postęp ostatnich lat, zarówno ze strony niezależnych winiarzy, jak i domów kupieckich – co dowodzi, jak bardzo winnice Rodanu się odnowiły.

Poza tymi różnicami istnieje wspólna linia łącząca wszystkie wina z Doliny Rodanu: ich wyrazista, smakowita owocowość. Czerwone – czyste, intensywne, gęste i pełne eksplodującego owocu – oraz białe – tłuste i aromatyczne – stanowią idealny profil najlepszych win z tego regionu.

WINNICE

Costières de Nîmes – Lirac – Tavel: Château Mourgues du Grès, Château Saint-Roch, Domaine de la Mordorée, Prieuré de Montézargues.